„Szkoła świadomego planowania przestrzennego – partnerska współpraca samorządu, projektantów i środowisk społecznych w procesach planistycznych”
Okres realizacji projektu: kwiecień 2016 r. - grudzień 2018 r.
Celem projektu jest wzmocnienie i pogłębienie procesów konsultacji społecznych realizowanych w ramach sporządzania dokumentów planowania i zagospodarowania przestrzennego w 25 gminach poprzez motywowanie i przygotowanie merytoryczne pracowników administracji samorządowej do wdrożenia pogłębionych (wykorzystujących głównie techniki deliberatywne) konsultacji społecznych. Projekt zakłada objęcie wsparciem gmin we wczesnych stadiach planowania przestrzennego, na etapie, gdy zwyczajowo nie podejmowano dialogu ze społecznościami lokalnymi. Oferowane w ramach projektu wsparcie osadzone będzie na dwóch zasadniczych filarach:
1. Koncepcji interaktywnego i adaptywnego miasta (obywatele z łatwością przekazują administracji, służbom, współobywatelom, ekspertom swoje zgłoszenia, oczekiwania np. względem planowanej przestrzeni, które mogą obserwować i uzyskują na nie odpowiedź – pozytywną lub negatywną – z uzasadnieniem). Jednocześnie zgłoszenia te są rejestrowane w przestrzennych bazach danych (np. GIS) i na równi z innymi danymi służą jako informacja dla planowania przestrzennego i rozwoju systemów miejskich. Jest to inteligentne podejście do planowania przestrzeni – uruchomienie procesów wykorzystywania informacji zbieranych w zintegrowanych bazach danych dla planowania przestrzennego;
2. Deliberatywnego podejścia do partycypacji społecznej.
Celem jest zmiana dotychczasowego podejścia do konsultacji społecznych – wprowadzenie ich na wyższy poziom. Dlatego w projekcie rekomenduje się stosowanie technik deliberatywnych, które pozwalają przygotować mieszkańców, interesariuszy do świadomego wyrażenia swojego zdania po zapoznaniu się z różnego typu uwarunkowaniami (prawnymi, technologicznymi, organizacyjnymi, finansowymi) oraz argumentami stron biorących udział w procedowaniu planów.
Podejście wynikające z formuły adaptywnego miasta zakłada, że samorząd i projektanci podejmują działania w oparciu o zgłaszane i artykułowane potrzeby społeczne, starają się je identyfikować (stwarzają do tego przestrzeń), wyciągają wnioski z agregowanych danych i reagują na nie w sposób jasno komunikowany mieszkańcom.
Zasadniczym celem będzie także dokonanie zmiany świadomościowej i kompetencyjnej – zarówno wśród pracowników administracji samorządowej (decydentów), projektantów, jaki i po stronie głównych interesariuszy procesów planowania przestrzennego – przede wszystkim lokalnych NGO i nieformalnych grup mieszkańców (ruchów miejskich, grup sąsiedzkich itp.). Zmiany te mają przyczynić się do większej otwartości, profesjonalizacji, uczestnictwa zainteresowanych środowisk mieszkańców/NGO, i motywacji w podejmowaniu procesów planowania przestrzennego zakładających aktywny udział mieszkańców, strony społecznej i biznesowej zainteresowanej planowanymi zmianami w układzie przestrzennym gminy.
Tak zdefiniowany cel przyczynia się do osiągnięcia celu szczegółowego PO WER: Wzmocnienie procesu konsultacji społecznych i monitoringu społecznego w zakresie działań prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego w obszarze planowania i zagospodarowania przestrzennego. Stanie się tak dzięki przeprowadzeniu procesu rozwojowego dla urzędników odpowiadających za proces konsultacji społecznych – Akademia Konsultacji Społecznych. Administracja samorządowa zostanie wyposażona w kompleksową wiedzę i umiejętności z zakresu procesów partycypacji społecznej, wykorzystywania narzędzi i technik konsultacji w procesach planistycznych, urzędnicy nauczą się komunikować, występować publicznie, zarządzać konfliktami i prowadzić konsultacje społeczne w przyszłości. W procesach konsultacji zyskają wsparcie planistyczne - świadczone przez planistę/urbanistę, w zakresie konsultacji społecznych, technologiczne i techniczno-organizacyjne.
Obszar projektu obejmuje gminy z województw: dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, małopolskiego, podkarpackiego i lubelskiego.
Oferowane w ramach projektu wsparcie przyczyni się do przedłożenia do zatwierdzenia co najmniej 6 radom gmin dokumentów dotyczących planowania przestrzennego wypracowanych we współpracy JST i NGO.
Dzięki udziałowi w projekcie gminy mogą otrzymać grant na organizację i przeprowadzenie konsultacji społecznych w ramach procesu planistycznego o wartości nawet 50 000 zł. Dodatkowo 70 osób (przedstawiciele JST) nabędzie kompetencje w zakresie prowadzenia konsultacji społecznych. Gminy oprócz wsparcia grantowego otrzymają kompleksowe wsparcie doradcze, począwszy od diagnozy sytuacji wyjściowej (identyfikacja interesariuszy procesu planistycznego, specyfika obszaru poddawanego planowaniu, doświadczenia JST w konsultacjach). Następnie we współpracy z grantobiorcami opracowane zostaną Indywidualne Plany Konsultacji, na podstawie których realizowane będą konsultacje dokumentów planistycznych. Aby gminy we współpracy z NGO mogły prawidłowo i samodzielnie zrealizować proces konsultacji, wcześniej przejdą przez cykl szkoleń i warsztatów – Akademia Konsultacji Społecznych (m.in. metody i narzędzia konsultacji i deliberacji w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wystąpienia publiczne, negocjacje, rozwiązywanie konfliktów, koncepcja adaptywnego miasta – smart city - łącznie 6 dni szkoleniowo-warsztatowych). Dodatkowo po zakończeniu Akademii, grantobiorcy mogą liczyć na stałe wsparcie doradcze w 4 obszarach:
1. planistycznym
2. konsultacji społecznych
3. technologicznym
4. techniczno – organizacyjnym.
Wsparcie doradcze świadczone będzie w różnych formach: spotkania bezpośrednie, e-mail, rozmowa przez skype, rozmowa telefoniczna (średnio 16 dni doradztwa na gminę w okresie trwania projektu).
Łączna wysokość wydatków kwalifikowalnych Projektu wynosi 1 997 883,50 zł i obejmuje dofinansowanie z następujących źródeł:
• ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w kwocie 1 683 816,21 zł, co stanowi 84,28 % wydatków kwalifikowalnych Projektu,
• ze środków dotacji celowej w kwocie 314 067,29 zł.
Projekt realizowany w partnerstwie:
• Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych DELTA PARTNER – Lider,
• Centrum Doradztwa Strategicznego s.c. D. Bieńkowska, C. Ulasiński, J. Szymańska – Partner 1,
• P.A. NOVA S.A. – Partner 2.
